Pensje nauczycieli z budżetu w formie dotacji
8 lutego 2016
Związek Nauczycielstwa Polskiego zaprezentował dziś (8.02) projekt nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw. ZNP proponuje dotację celową na wynagrodzenia nauczycieli zatrudnionych w przedszkolach i szkołach, placówkach oświatowych prowadzonych przez JST, finansowaną w całości z budżetu państwa.
Dlaczego? Samorządy od lat narzekają na niewystarczające, ich zdaniem, środki z subwencji oświatowej. I próbują oszczędzać na oświacie m.in. przekształcając szkoły samorządowe w placówki stowarzyszeniowe w celu ominięcia Karty Nauczyciela.
Propozycja ZNP polega na zmianie finansowania wynagrodzeń nauczycielskich z subwencji oświatowej na dotację celową. Takie rozwiązanie zdejmie z samorządów ciężar finansowania wynagrodzeń nauczycielskich. W szerszej perspektywie zahamuje proces przekazywania publicznych samorządowych szkół podmiotom zewnętrznym.
Aby tego dokonać, potrzebna jest nowelizacja kilku ustaw:
– o dochodach jednostek samorządu terytorialnego,
– o systemie oświaty,
– oraz Karty Nauczyciela.
Wg ZNP, propozycja wypłacania pensji w ramach dotacji celowej z budżetu da jasną odpowiedź na pytanie, kto w końcu odpowiada za wysokość nauczycielskich wynagrodzeń – dyrektor, samorząd, czy minister edukacji.
Dzisiaj Związek inauguruje prace Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej ZNP.
ZNP musi zebrać minimum 1000 podpisów niezbędnych do zarejestrowania Komitetu Inicjatywy Obywatelskiej, a następnie co najmniej 100 tys., by projekt trafił pod obrady Sejmu.
Projekt nowelizacji
Ustawa z dnia …
o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw
Art. 1. W ustawiez dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r. poz. 513 ze zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 28 ust. 6 otrzymuje brzmienie:
„6. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania, po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw finansów publicznych oraz reprezentacji jednostek samorządu terytorialnego, określa w drodze rozporządzenia, sposób podziału części oświatowej subwencji ogólnej między poszczególne jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem w szczególności typów i rodzajów szkół i placówek prowadzonych przez te jednostki oraz liczby uczniów w tych szkołach i placówkach.”
2) w art. 42 wprowadza się następujące zmiany:
a) w ust. 2 po pkt 5b dodaje się punkt 5c w brzmieniu:
„5c) w zakresie średnich wynagrodzeń nauczycieli, o których mowa w art. 30 ust. 3 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.), w składnikach określonych w art. 30 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela, wraz z pochodnymi od wynagrodzeń, środków na odpis, o którym mowa w art. 53 ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela, oraz środków na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli z uwzględnieniem doradztwa metodycznego, o których mowa w art. 70a ust. 1 ustawy Karta Nauczyciela;”
b) po ust. 8 dodaje się ust. 8a w brzmieniu:
„8a. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi corocznie, w drodze rozporządzenia:
– wysokość dotacji celowej na realizację zadań, o których mowa w ust. 2 pkt 5c,
– sposób i tryb udzielania dotacji celowej na realizację zadań, o których mowa w ust. 2 pkt 5c.”
c) po ust. 9 dodaje się ust. 9a w brzmieniu:
„9a. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania dokonuje podziału środków, o których mowa w ust. 2 pkt 5c, oraz przekazuje je jednostkom samorządu terytorialnego.”
Art. 2. W ustawie z dnia z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (tekst jedn. Dz.U. z 2004 r. poz. 256 nr 2572 ze zm.) art. 5a ust. 3 otrzymuje brzmienie:
„3. Środki niezbędne na realizację zadań oświatowych, o których mowa w ust. 2 i 2b, w tym na utrzymanie szkół i placówek, zagwarantowane są w dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Środki niezbędne na wynagrodzenia nauczycieli szkół i placówek prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego, zabezpieczone są przez państwo w formie dotacji celowej.”
Art. 3. W ustawie z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1) art. 30 ust. 8 otrzymuje brzmienie:
„8. Środki niezbędne na średnie wynagrodzenia nauczycieli, o których mowa w ust. 3, w składnikach określonych w ust. 1, wraz z pochodnymi od wynagrodzeń, środki na odpis, o którym mowa w art. 53 ust. 1, oraz środki na dofinansowanie doskonalenia zawodowego nauczycieli z uwzględnieniem doradztwa metodycznego, o których mowa w art. 70a ust. 1, finansowane są przez państwo w drodze dotacji celowej.”
Uzasadnienie
Stan faktyczny, potrzeba i cel wydania ustawy
Przyjęty obecnie system finansowania zadań edukacyjnych państwa, opierający się o środki finansowe wydatkowane w formie części oświatowej subwencji ogólnej, nie zabezpiecza w sposób należyty prawidłowego wykonywania zadań oświatowych przez organy prowadzące, będące jednostkami samorządu terytorialnego.
Samorządy terytorialne w ostatnich latach podnoszą argument, że środki pochodzące z części oświatowej subwencji ogólnej są niewystarczające, zaś wysokość ich dochodów własnych nie pozwala pokrywać całkowitych kosztów związanych z realizacją zadań oświatowych. Zdaniem przedstawicieli samorządów terytorialnych, szczególnym problemem finansowym jest zagwarantowanie wysokości wynagrodzeń nauczycielskich na poziomie gwarantowanym przepisami ustawy z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (tekst jedn. Dz.U. z 2014 r. poz. 191 ze zm.).
